Geri Çekme
Op. Dr. Melek Büyükkınacı Erol
Geri Çekme Yöntemi Nedir?
Geri çekme yöntemi, cinsel ilişki sırasında erkeğin, ejakülasyon (boşalma) gerçekleşmeden önce penisini vajinadan çıkarması ile uygulanan bir doğum kontrol yöntemidir. Bu yöntemin amacı, spermin vajina içine girmesini engelleyerek hamileliği önlemektir. Bu yöntem tarih boyunca kullanılmış olsa da, modern tıpta doğum kontrolünde en etkili yöntemlerden biri olarak kabul edilmez.
Nasıl Çalışır?
Geri çekme yönteminde, erkek boşalmadan önce penisini vajinadan çıkartarak sperm ile yumurtanın buluşmasını engellemeye çalışır. Ancak, bu yöntemin başarısı büyük ölçüde kişinin doğru zamanda geri çekme becerisine ve partnerlerin dikkatine bağlıdır. Bu nedenle, doğum kontrolünde diğer yöntemlere göre daha yüksek bir hata oranına sahiptir.
Geri Çekme Yönteminin Etkinliği
Doğru kullanıldığında geri çekme yöntemi %78 ila %96 oranında etkilidir. Ancak, "doğru kullanım" oldukça zorlayıcıdır. Çiftlerin büyük bir kısmı bu yöntemi uygularken hata yapma eğilimindedir, bu da etkinliğini düşürür. Tipik kullanımda, 100 kadından yaklaşık 22’si geri çekme yöntemi kullanarak hamile kalabilir.
Başarısızlık oranının yüksek olmasının başlıca nedenleri şunlardır:
Zamanlama Hatası: Erkeğin boşalmadan önce penisi yeterince erken çekememesi.
Ön Sevişme Sırasındaki Sıvı (Pre-ejakülat): Boşalma öncesi sıvıda sperm bulunabilir, bu da hamileliğe yol açabilir. Her erkekte aynı miktarda sperm olmasa da, bazı vakalarda ön sıvıda sperm bulunmuş ve bu da hamilelik riskini artırmıştır.
Geri Çekme Yönteminin Avantajları
Geri çekme yöntemi, doğum kontrolü için bazı avantajlar sunar:
Hormon İçermeyen Doğal Yöntem: Hormonal yan etkiler veya tıbbi müdahaleler olmadan uygulanabilir.
Maliyet Yoktur: Bu yöntem, herhangi bir cihaz, ilaç veya tıbbi yardıma ihtiyaç duymadan uygulanabilir.
Herhangi Bir Hazırlık Gerektirmez: Diğer doğum kontrol yöntemleri gibi önceden hazırlık yapmayı gerektirmez.
Kültürel Kabul Görme: Bazı çiftler veya kültürel gruplar, diğer doğum kontrol yöntemlerine karşı çekimser olabilir ve geri çekme yöntemini tercih edebilirler.
Geri Çekme Yönteminin Dezavantajları ve Riskleri
Geri çekme yöntemi, düşük etkinlik oranı ve yüksek hata potansiyeli ile birlikte bazı riskler taşır:
Düşük Etkinlik: Diğer modern doğum kontrol yöntemleri ile kıyaslandığında etkinliği daha düşüktür.
Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlara Karşı Koruma Sağlamaz: Prezervatif gibi bariyer yöntemleriyle karşılaştırıldığında geri çekme, cinsel yolla bulaşan hastalıkları (CYBH) önlemez.
Psikolojik Baskı: Hem erkek hem de kadın için cinsel ilişki sırasında geri çekmenin zamanlamasına odaklanma zorunluluğu, cinsel ilişkide stres ve kaygıya neden olabilir.
Boşalma Öncesi Sıvı Riski: Yukarıda da belirtildiği gibi, boşalma öncesi salgılanan sıvıda sperm bulunabilir ve bu da hamilelik riskini artırır.
Plansız Gebelik Riski: Yüksek hata oranı nedeniyle istenmeyen gebelik riski diğer yöntemlere göre daha yüksektir.
Geri Çekme Yöntemi Kimler İçin Uygundur?
Bu yöntem, özellikle şu durumlarda tercih edilebilir:
Çiftler, hormonal veya cihaz temelli doğum kontrol yöntemlerini kullanmak istemediğinde.
Diğer doğum kontrol yöntemlerine erişimin olmadığı acil durumlar.
Çocuk sahibi olma planı olan, ancak şimdilik hamile kalmak istemeyen çiftler için geçici bir çözüm olabilir.
Ancak, geri çekme yönteminin etkinliğinin düşük olduğunu ve istenmeyen gebelik riskinin yüksek olduğunu göz önünde bulundurarak, çiftlerin bu yöntemi tercih ederken dikkatli olmaları gerekir.
Geri Çekme Yöntemi ve Diğer Doğum Kontrol Yöntemleriyle Karşılaştırma
Geri çekme yöntemi, doğum kontrol seçenekleri arasında en düşük etkinliğe sahip olanlardan biridir. Doğru ve tutarlı kullanımda bile başarısızlık riski oldukça yüksektir. Buna karşılık, kondomlar, doğum kontrol hapları, rahim içi araçlar (RİA) ve hormonal doğum kontrol yöntemleri gibi seçenekler, çok daha yüksek başarı oranlarına sahiptir. Ek olarak, bariyer yöntemleri (kondom) cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağlar.
Geri Çekme Yönteminin Kullanımı ve Etkinliğini Artırmak İçin Öneriler
Geri çekme yönteminin daha etkili olabilmesi için, çiftlerin bazı hususlara dikkat etmesi gerekir:
İyi İletişim: Çiftlerin, geri çekmenin doğru zamanda gerçekleşmesi için birbirleriyle iyi bir şekilde iletişim kurmaları önemlidir.
Erkeğin Kendini Kontrol Etmesi: Erkek, ejakülasyonun ne zaman gerçekleşeceğini iyi bir şekilde anlamalı ve zamanlamayı doğru yapmalıdır.
Yedek Bir Doğum Kontrol Yöntemi: Eğer geri çekme yönteminde bir hata yapılmışsa, ertesi gün hapı gibi acil doğum kontrol yöntemleri kullanılabilir.
Geri çekme yöntemi, düşük maliyetli, doğal bir doğum kontrol yöntemi olarak cazip görünse de, diğer modern yöntemlere göre çok daha düşük bir etkinlik oranına sahiptir. Plansız gebelik riskini minimuma indirmek isteyen çiftler için bu yöntem, daha etkili doğum kontrol yöntemleri ile desteklenmelidir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak isteyen çiftler ise prezervatif gibi bariyer yöntemlerini tercih etmelidir.